Jonge koeien in de wei bij On the way to PlanetProof
Gepubliceerd op: 26 juli 2023Koeien in de wei zijn een bekend fenomeen. Maar hoe leert een koe om te grazen? In de eerste twee jaren van haar leven wordt een koe ‘jongvee’ genoemd. In deze periode geeft ze nog geen melk, maar groeit ze tot een volwassen rund en wordt drachtig van haar eerste kalf. In haar eerste levensmaanden wordt de jonge koe binnen gehouden zodat de melkveehouder de gezondheid van de dieren goed in de gaten kan houden. Na ongeveer 4 à 5 maanden kan het jongvee in groepen leren weiden, dit betekent het leren van buiten in de weide staan, leren grazen en uit te kijken voor hekken en sloten. Dit weten ze namelijk niet van zichzelf.
Weidegang
Weidegang van melkkoeien is onderdeel van On the way to PlanetProof. De meeste deelnemende melkveehouders laten ook hun jongvee grazen. Er was, en dat geldt voor heel Nederland, nog geen manier om te borgen dat jongvee ook echt voldoende dagen wordt geweid. On the way to PlanetProof en Stichting Weidegang hebben hiervoor de primeur.
Annika de Ridder, projectleider bij SMK: “We weten dat veel melkveehouders die deelnemen aan On the way to PlanetProof hun jongvee weiden. Er is echter niet altijd een vast plan dat de melkveehouder hiervoor gebruikt. Maar een goede werkwijze om jongvee met een ruim aantal dagen te leren weiden draagt bij aan de gezondheid en het welzijn van de dieren.”
Ruim boven 100 dagen
SMK heeft stichting Weidegang gevraagd om een passende aanpak te ontwikkelen waarmee jongvee op een doordachte manier leert weiden. Er zijn uiteindelijk drie beweidingsplannen uitgewerkt waarvan de aanpak goed aansluit op de verschillende opzet van melkveebedrijven. Elk van de ontwikkelde beweidingsplannen zorgt ervoor dat het jongvee gemiddeld ruim boven 100 dagen weidegang krijgt.
Gezond jongvee
In de beweidingsplannen wordt ook rekening gehouden met de lagere weerstand dat jongvee in de eerste levensmaanden heeft. “Vanaf 4 á 5 maanden kan begonnen worden met het weiden, er is dan wel extra aandacht nodig om te zien of de jonge dieren voldoende voedsel binnen krijgen. Jongvee moet namelijk nog leren grazen. Melkveehouders geven het jongvee dan vaak extra voer,” aldus De Ridder. “Ook komt het jongvee in de weide in aanraking met maagdarm- en longwormen. Daar moet hun lichaam weerstand tegen opbouwen. Melkveehouders moeten de gezondheid van de jonge dieren in de gaten houden en waar nodig ingrijpen met medicatie tegen wormen. Door op een gestructureerde manier de weerstand van de dieren op te bouwen kan het gebruik van ontwormingsmiddelen wel tot een minimum worden beperkt.”
Geleerde grazers
Na het eerste jaar weidegang en deze aandachtspunten, wordt het makkelijker om jongvee te weiden. De dieren hebben dan geleerd om te grazen, zijn voldoende gegroeid en hebben immuniteit opgebouwd. Hierdoor kan het jongvee in het tweede jaar langer in de weide blijven en bijvoorbeeld ook het najaarsgras, dat een lagere voedingswaarde heeft dan het frisse voorjaarsgras, opeten.
Annika de Ridder vertelt: “Al met al moet een melkveehouder goed kijken hoe het jongveeweiden kan worden ingericht. De beweidingsplannen van Stichting Weidegang helpen daarbij. Doordat de werkwijze vooraf bekend is kan er ook makkelijker onafhankelijk worden gecontroleerd dat het jongvee minstens 100 dagen wordt geweid. Voor een keurmerk als On the way to PlanetProof is het van belang dat alle eisen ook echt nageleefd en gecontroleerd worden.”