Veelgestelde vragen
Op deze pagina vindt u een overzicht van veelgestelde vragen over On the way to PlanetProof en certificering met het keurmerk. Heeft u na het zoeken nog een vraag? Neem dan contact met ons op.
Kies een onderwerp:
Algemeen
Het onafhankelijke keurmerk On the way to PlanetProof bewijst (Proof) dat je een product koopt dat duurzamer is geproduceerd en daardoor een betere keuze is voor natuur, klimaat én dier. Met het keurmerk werken boeren, tuinders en andere bedrijven naar een productie toe die in evenwicht is met de draagkracht van onze planeet. Zij zetten steeds verdere stappen om de aarde minder te belasten en verduurzamen stap voor stap de hele sector. Het keurmerk is er voor zuivel, groenten en fruit, eieren, bloemen, planten, bomen en bloembollen.
Wat we nu doen, heeft gevolgen voor later. On the way to PlanetProof stelt strenge eisen aan mens, dier, natuur en milieu. Daarmee helpt On the way to PlanetProof boeren, tuinders en andere bedrijven om doelgericht aan de Sustainable Development Goals van de United Nations te werken. Hierin hebben diverse landen wereldwijd doelen afgesproken over het verduurzamen en verbeteren van onze planeet. On the way to PlanetProof is een tool om een hele sector – van zuivel en eieren tot sierteelt en plantaardige producten – te verduurzamen.
De eisen aan bijvoorbeeld klimaat, dragen tevens bij aan de afspraken uit het Klimaatakkoord. Het doel van dit akkoord is om in 2030 de CO2-uitstoot met 49% te verminderen. Stap voor stap werken we samen aan het verduurzamen van onze planeet.
On the way to PlanetProof behoort tot 1 van de 10 topkeurmerken. Milieu Centraal, een consumentenvoorlichtingsorganisatie, heeft onderzoek gedaan naar alle keurmerken. Tien daarvan zijn er als topkeurmerk uitgekomen. Dit betekent dat de eisen streng zijn, de informatie openbaar is en dat de controle goed geregeld is. De keurmerkenwijzer geeft een overzicht van keurmerken over milieu, dierenwelzijn en aspecten rondom mens en werk. De informatie kan de consument helpen bij het maken van een bewuste keuze.
On the way to PlanetProof stelt eisen aan maar liefst 8 thema’s op het gebied van duurzaamheid; dat maakt het uitdagend. Alle thema’s zijn even belangrijk. Het vergt veel vakmanschap van boeren en tuinders om eraan te voldoen. Boeren en tuinders die volgens On the way to PlanetProof telers gaan verder dan wat er in de Europese wetgeving is vastgelegd (gangbaar). Klik hier voor een overzicht van de verschillen voor plantaardige teelt tussen gangbaar, On the way to PlanetProof en Biologisch.
Met On the way to PlanetProof werken boeren en tuinders aan het bereiken van een aantal duurzaamheidsdoelen van de Sustainable Development Goals op het gebied van energie, productie en consumptie, klimaat, water en bodem, landschap en biodiversiteit.
De Sustainable Development Goals zijn zeventien doelen om van de wereld een betere plek te maken in 2030. Ze zijn afgesproken door de landen die zijn aangesloten bij de Verenigde Naties (VN), waaronder Nederland.
Nee. Omdat voedselveiligheid in andere certificatieschema’s (o.a. GlobalG.A.P.) geborgd wordt, is ervoor gekozen om binnen On the way to PlanetProof de focus op de milieu-impact te leggen.
Voor dierlijke producten is er een beperkt aantal eisen op het gebied van arbeidsomstandigheden van toepassing. Voor de plantaardige producten (akkerbouw, groenten, fruit en sierteelt) worden geen eisen aan arbeidsomstandigheden gesteld. Omdat arbeidsomstandigheden in andere certificatieschema’s geborgd worden, is ervoor gekozen om binnen On the way to PlanetProof voor plantaardige producten de focus op de milieu-impact te leggen.
Ja, On the way to PlanetProof is een integraal keurmerk. Dit houdt in dat er eisen zijn gesteld op meerdere duurzaamheidsthema’s. Dierenwelzijn en diergezondheid is een belangrijk thema voor On the way to PlanetProof voor dierlijke producten (eieren en zuivel).
Betrouwbaarheid
Ja, On the way to PlanetProof is betrouwbaar. Het keurmerk is door Milieu Centraal beoordeeld als topkeurmerk op gebied van voeding. Dat betekent dat het keurmerk ambitieus, transparant en betrouwbaar is.
Milieu Centraal nam alle keurmerken en bedrijfslogo’s voor voeding onder de loep. De beoordelingen zijn terug te vinden in de Keurmerkenwijzer. Uiteindelijk bleken 12 keurmerken echte toppers te zijn. Deze topkeurmerken stellen strenge eisen aan milieu, eerlijke handel en dierenwelzijn. Ze worden goed gecontroleerd en zijn helder over wat ze doen.
- Het is streng (ambitieus): de eisen gaan veel verder dan gemiddeld (wat ‘normaal’ is in de sector).
- Het is transparant: de eisen zijn gemakkelijk te vinden op de website, ze zijn duidelijk en concreet. Kortom: je weet waar het keurmerk voor staat.
- Het is betrouwbaar: er is onafhankelijke controle, door een organisatie die is goedgekeurd door de Raad van Accreditatie. De controles zijn onaangekondigd en vinden regelmatig plaats. Er zijn sancties als de gebruiker van het keurmerk niet aan de eisen voldoet.
Niemand maakt winst op On the way to PlanetProof.
SMK (Stichting Milieukeur) is de ontwikkelaar en beheerder van de duurzaamheidscriteria voor On the way to PlanetProof. SMK is een non-profitorganisatie zonder winstoogmerk.
Certificeren
Een certificatie-instelling heeft een licentie voor een certificatieschema en doet daarvoor
onafhankelijke controles bij de keurmerkhouders van SMK. Pas als het product of de dienst aan alle eisen van het certificatieschema voldoet, ontvangt de keurmerkhouder een certificaat van de certificatie-instelling.
Niet alleen worden producten of diensten onafhankelijk gecontroleerd door de certificatie-instelling, ook de certificatie-instelling zélf wordt gecontroleerd. Dit gebeurt door de Raad voor Accreditatie (RvA). De overheid heeft het aangewezen als nationale accreditatie-instantie. De RvA controleert op een deskundige, onpartijdige en onafhankelijke manier of de internationale norm ISO/IEC 17065 wordt gevolgd. Naast de certificatie-instellingen worden de certificatieschema’s van SMK getoetst. Hierbij worden eisen gesteld aan wat er met de schema’s wordt getoetst, hoe dat wordt gedaan en door wie. Doordat de certificaten van SMK onder accreditatie worden afgegeven, voldoen deze aan de hoogste eisen op het gebied van borging.
Een certificatieschema bestaat uit de eisen waaraan een producent moet voldoen om het On the way to PlanetProof certificaat te behalen.
Met het ontwikkelen en beheren van certificatieschema’s stimuleert SMK de verduurzaming van producten en diensten. SMK committeert zich aan onafhankelijk en kwalitatief goed schemabeheer. SMK werkt volgens een zorgvuldig en transparant proces. Certificatie vindt plaats onder toezicht van de Raad voor Accreditatie. Om het vertrouwen in de kwaliteit van de ontwikkeling en het beheer van schema’s te bevorderen, laat SMK ook zichzelf controleren. SMK is lid van de Vereniging van Schemabeheerders en voldoet aan de Nederlands Technische Afspraak / NTA 8813. Een externe beoordelaar controleert SMK elke twee jaar.
Er zijn vier schema’s voor verschillende producten: plantaardige producten, melk, eieren en een Chain of Custody schema voor handel, retail en bewerkers/verwerkers. Wilt u weten welk schema/welke eisen voor u van toepassing zijn, bekijken dan de beslisboom via de pagina Certificeren.
On the way to PlanetProof certificatie is verplicht voor alle bedrijven die:
- gecertificeerde producten produceren en onder On the way to PlanetProof verkopen.
- gecertificeerde producten be- en/of verwerken en onder On the way to PlanetProof verkopen.
- gecertificeerde niet voorverpakte producten inkopen en onder On the way to PlanetProof verkopen.
- als dienstverlener aanspreekpunt zijn voor kopende partijen en (deels) organisator zijn van het logistieke proces van On the way to PlanetProof product.
On the way to PlanetProof certificatie is niet verplicht voor bedrijven die:
- Alleen voorverpakte On the way to PlanetProof gecertificeerde producten in- en verkopen.
- Niet voorverpakte On the way to PlanetProof gecertificeerde producten inkopen en deze niet als gecertificeerd product verkopen.
- Een dienst verlenen (bijv. verpakken, factureren) maar geen eigenaar zijn van het gecertificeerde product. De enige uitzondering hierop geldt voor dienstverleners die aanspreekpunt zijn voor kopende partijen en (deels) organisator zijn van het logistieke proces van On the way to PlanetProof product.
Er zijn vier schema’s voor verschillende producten: plantaardige producten, melk, eieren en een Chain of Custody schema. Wilt u weten welk schema/welke eisen voor u van toepassing zijn, bekijken dan de beslisboom via de pagina Certificeren.
Een product of dienst ontvangt een certificaat als het voldoet aan de eisen van een keurmerk of programma. Deze eisen staan beschreven in een certificatieschema. SMK ontwikkelt en beheert verschillende certificatieschema’s en is daarmee een schemabeheerder.
SMK geeft zelf geen certificaten en keurmerken af, maar laat dit doen door externe, gespecialiseerde certificatie-instellingen (CI’s). Een CI heeft een licentie voor een certificatieschema en doet daarvoor onafhankelijke controles bij keurmerkhouders van On the way to PlanetProof. Pas als het product of de dienst aan alle eisen van het certificatieschema voldoet, ontvangt de keurmerkhouder een certificaat van de certificatie-instelling.
Lees meer over certificeren via de webpagina Certificeren. Hier vind u per sector het certificatieschema, behulpzame documenten en een stappenplan.
De keurmerkhouders worden gemiddeld ieder jaar opnieuw gecontroleerd door onafhankelijke certificatie-instellingen. Uit de keuring blijkt of de keurmerkhouder (opnieuw) het certificaat voor On the way to PlanetProof ontvangt, of niet.
De eisen worden elk jaar strenger. Het doel is om stap voor stap de verschillende sectoren te verduurzamen. Op die manier zijn we samen On the way to PlanetProof.
Benieuwd naar de criteria? Bekijk dan de certificatieschema’s.
Communicatie
Nee, voor het gebruik van het logo stellen we strikte eisen. Deze zijn te vinden in het instructieblad op de pagina Communicatie.
Het logo mag worden afgebeeld in de petrolblauwe variant of een zwarte variant voor toepassing op een lichtgekleurde ondergrond.
U kunt hier het logo opvragen.
Duurzaamheid
Duurzaamheid voor de koeien betekent dat er veel aandacht is voor hun welzijn en gezondheid. Zo moeten keurmerkhouders ervoor zorgen dat hun koeien minimaal 120 per jaar, 6 uur per dag in de wei staan, en dat de stallen comfortabel voor de dieren zijn. Voor elke koe is er een zachte en voldoende ruime ligplek, een vloer die grip geeft voor de klauwen (poten) van de koe, met daglicht en voorzieningen ter voorkoming van hittestress. In de stallen zijn er ook koeborstels die de huid verzorgen.
We zijn steeds op zoek naar hoe we de verpakkingen verder kunnen verduurzamen.
Internationaal keurmerk
Ja, er zijn ook internationale keurmerkhouders. Omdat Nederlandse supermarkten ook in het buitenland duurzamere producten inkopen, bijvoorbeeld door seizoensgebonden groenten en fruit, produceren daar ook veel boeren en tuinders volgens de duurzaamheidseisen van On the way to PlanetProof. Zo hebben we keurmerkhouders in Zuid-Europa (Portugal, Spanje en Italië), maar bijvoorbeeld ook in België, Duitsland, Frankrijk en Polen.
Boeren die in Nederland volgens On the way to PlanetProof werken, verkopen hun producten ook naar het buitenland. SMK werkt hard aan internationalisering en werkt hiervoor onder andere samen met GroentenFruit Huis. Als ambassadeur voor On the way to PlanetProof, in binnen- en buitenland, stimuleert GroentenFruit Huis de internationale afzet van Nederlandse producten met het keurmerk. Wij vinden het belangrijk voor deze boeren dat er een meerwaarde wordt gezien en niet verloren gaat.
On the way to PlanetProof heeft de ambitie om het keurmerk internationaal verder uit te rollen, vandaar ook onze strategie om voor een Engelstalige, internationale naam te kiezen.
Daarnaast: veel van onze Nederlandse keurmerkhouders van On the way to PlanetProof exporteren een groot deel van hun gecertificeerde producten naar het buitenland. Met name bij plantaardige producten gaat het om circa 80% van hun productie. Voor hen is een internationale naam van groot belang om meerwaarde voor hun duurzamere producten te creëren.
Ook zijn er veel buitenlandse keurmerkhouders (onder meer in Spanje, Italië, Frankrijk, Portugal, volgend jaar waarschijnlijk Noord-Afrika) die in het Nederlandse winterseizoen vooral groenten telen voor de Nederlandse supermarkten.
Bij de ontwikkeling van naam en logo hebben we ‘On the way to PlanetProof’ getest bij een consumentenpanel; daar bleek geen probleem met (het begrip van) de naam.
Kosten
Ja, om deel te nemen aan On the way to PlanetProof zijn er éénmalig aanmeldkosten en een jaarlijkse afdracht. Ook zijn er kosten voor de jaarlijkse inspectie door de certificatie-instelling. Zie ook de webpagina Tarieven.
Voor leden van het GroentenFruit Huis is er een collectieve regeling. Lees meer hierover.
Voor keurmerkhouders
De pagina Certificeren geeft meer informatie. Kies hier uw sector en bekijk het stappenplan, certificatieschema, andere relevante documenten én de contactgegevens van de certificatie-instelling(en) die de controle van de eisen uitvoeren.
Nee, het toepassen van On the way to PlanetProof is geen (wettelijke) verplichting. Het kan wel zijn dat afnemers het als leveringsvoorwaarde hanteren.
Als een keurmerkhouder niet voldoet aan eisen, en als bijvoorbeeld een teler na het zaaien een niet toegestaan middel heeft gebruikt, dan komt dat naar boven bij de inspectie. Bij lichte overtredingen is er een periode om gemaakte fouten te herstellen; bij zware overtredingen wordt het certificaat ingetrokken of niet verleend.
Vaststellen situatie
Op basis van registratie of de controle op de gewasbeschermingsmiddelenregistratie, middelenkast en inkoopfacturen stelt de CI vast welke van de volgende situaties van toepassing is. De CI neemt een tweede monster en/of gericht contramonster om de situatie te verifiëren.
- Teler heeft de actieve stof toegepast.
De CI stelt vast dat er een tekortkoming is: dit is een Critical major. CI trekt certificaat in en eventueel een jaar uitsluiting. - Teler heeft de actieve stof niet toegepast en kan dit bewijzen.
- De CI trekt de geconstateerde tekortkoming in.
- De teler beschrijft te nemen acties hoe deze situatie in toekomst voorkomen kan worden.
- Teler zegt de actieve stof niet hebben toegepast, maar kan dit niet bewijzen.
- Zie hieronder.
Richtlijn indien geen bewijslast gevonden wordt
- Er wordt een schriftelijke verklaring van externe deskundige overlegd waarin wordt aangegeven dat de aangetroffen actieve stof niet relevant/gebruikelijk/toegelaten is voor de teelt en in de praktijk ook niet wordt toegepast (teler);
- Is er een verklaring voor het gebruik van de stof?
- Ja: schriftelijke verklaring van de teler en mogelijke een deskundige over mogelijke oorzaak (onderzoeker, analyselab);
- Nee: uit eigen onderzoek naar oorzaken van aangetroffen residu overschrijdingen is geen duidelijke verklaring te geven (teler);
- Te nemen acties om dit in de toekomst te voorkomen (teler).
Uitsluitsel
De CI geeft op basis van de uitkomst van de richtlijnen uitsluitsel (bevestiging of intrekking van tekortkoming) en informeert SMK hierover. Bij twijfel worden de documenten ter beoordeling voorgelegd aan SMK.
Als onderneming die een On the way to PlanetProof product krijgt aangeleverd, is het inderdaad mogelijk die te verpakken voor de consument met het On the way to PlanetProof logo. Als u eigenaar van het product bent, is het wel een voorwaarde dat u dan zelf wordt gecertificeerd voor On the way to PlanetProof en voldoet aan de verpakkingseisen.
Op de webpagina Plantaardig kunt u het document ‘Interpretatievragen PlanetProof’ downloaden/inzien (zie aan de rechterkant van de webpagina onder het kopje Overige documenten). In dit document worden antwoorden gegeven op vragen over de interpretaties van eisen.
Tip: u kunt de zoekfunctie van dit document gebruiken om bepaalde kernwoorden te vinden > CTRL + F.
Ja, binnen On the way to PlanetProof is er een calamiteitenregeling. Bij het optreden van calamiteiten bestaat de mogelijkheid om ontheffing te krijgen van een eis binnen On the way to PlanetProof. Omdat bij calamiteiten snel besloten moet worden, is de bevoegdheid tot het verlenen van ontheffing belegd bij een commissie van drie onafhankelijke deskundigen. Eén van hen is tevens lid van het College van Deskundigen Plantaardig.
Het formulier is op de webpagina Plantaardig te vinden.
Regeling Duurzaamheidsvergoeding
Omrekening van prijs per kg naar prijs per stuk: Vermenigvuldig de prijs per kg met gewicht (in kg) per stuk.
Omrekening van prijs per stuk naar prijs per kg: Deel de prijs per stuk door het gewicht (in kg) per stuk.
In dat geval wordt het gemiddelde gewicht gebruikt voor de vergoeding.
Er wordt dan uitgegaan van het minimumgewicht voor de vergoeding.
In overleg tussen leverancier en afnemer kan worden bepaald of gerekend wordt met gemiddeld gewicht of een bepaald gewicht per periode.
De afnemer en de leverancier stellen het gewicht vast dat representatief is voor de betreffende maatsortering.
De wijze van facturatie kan per supermarkt en keten verschillen, maar dient te allen tijde transparant te zijn over:
- de hoogte van de duurzaamheidsvergoeding die per ketenschakel is betaald, en
- apart vermeld op de facturen, contracten of afrekeningen.
Dit is een afspraak die de leverancier met de afnemer maakt. Het is mogelijk om dit achteraf te betalen over een periode of per bestelling.
Leverancier en afnemer weten of er al een vergoeding voor On the way to PlanetProof teelt in de eerder overeengekomen prijs was opgenomen of moeten hierover met elkaar in gesprek. De regeling schrijft voor dat de duurzaamheidsvergoeding bovenop de basisprijs/marktprijs komt en apart vermeld wordt.
Voorbeeld: combinatieproduct blauwe bes-framboos of broccoli-bloemkool.
Er kan met een gemiddelde prijs gerekend worden of de hoogst vastgestelde duurzaamheidsvergoeding. Dit is een afspraak die de leverancier met de afnemer maakt.
Voor deze producten gelden andere bedragen en dit moet transparant worden weergegeven. Als dit niet werkbaar is, kan in overleg tussen leverancier en afnemer een gemiddelde genomen worden.
Ja, de productprijs en duurzaamheidsvergoeding moeten apart vermeld worden op de facturen en afrekeningen. Het moet namelijk duidelijk zijn welke bedragen aan duurzaamheidsvergoeding zijn uitbetaald. Het is mogelijk om de duurzaamheidsvergoeding achteraf te betalen over een periode of per bestelling.
De regeling biedt een transparant systeem dat ervoor zorgt dat de duurzaamheidsvergoeding die supermarkten betalen ook bij de teler die hen levert terechtkomt. Dat is niet in alle gevallen mogelijk, omdat er meer telers of meer teeltoppervlakte nodig zijn om een bepaald volume aan de supermarkt te kunnen leveren. De verdeelsleutel moet transparant zijn.
Vanaf 2025 gaat gecontroleerd worden bij handel en retail op het voldoen aan de Regeling. Certificatie-instellingen zullen dit op basis van een controleprotocol uitvoeren in aanvulling op de jaarlijkse CoC inspectie.
De duurzaamheidsvergoeding moet worden betaald aan de teler die het On the way to PlanetProof-gecertificeerde product heeft geproduceerd dat wordt verkocht aan een supermarkt die deelneemt aan de regeling. Het doet er niet toe waar de teler is gevestigd.
Supermarkten betalen aan hun leveranciers de duurzaamheidsvergoeding voor de geleverde producten met het keurmerk On the way to PlanetProof. Leveranciers worden verplicht om de volledige ontvangen vergoeding door te geven aan boeren en tuinders die de producten hebben geleverd.
Op dit moment geldt de duurzaamheidsvergoeding voor onbewerkte aardappelen, groenten en fruit. Andere productcategorieën met het keurmerk volgen op een later moment. De duurzaamheidsvergoeding per kg of stuks product, gebaseerd op de meerkosten per hectare, staan vermeld in het reglement dat is gepubliceerd op de website.
De duurzaamheidsvergoeding wordt op facturen, contracten en afrekeningen altijd apart vermeld. De wijze van facturatie kan per supermarkt en keten verschillen, maar dient te allen tijde transparant te zijn over de hoogte van de duurzaamheidsvergoeding die per ketenschakel is betaald. Dit wordt gecontroleerd door de certificatie-instelling.
De ingangsdatum van de regeling is de datum van de publicatie van het overzicht van de vergoedingen en geldt voor alle nieuwe inkoopcontracten die supermarkten met leveranciers afsluiten. Voor bestaande contracten geldt een overgangstermijn. Uiterlijk 1 januari 2025 is de duurzaamheidsvergoeding van toepassing op alle inkoop van onbewerkte aardappelen, groenten en fruit door de deelnemende supermarkten.
De hoogte van de duurzaamheidsvergoeding is bepaald door SMK, op basis van onafhankelijk advies, en is gebaseerd op de gemiddelde kosten en opbrengsten per hectare. Voor meer informatie hierover is hier het rapport met de onderbouwing te raadplegen.
De duurzaamheidsvergoeding kan per kalenderjaar worden aangepast op basis van de prijsindex en zal opnieuw worden berekend wanneer de eisen van het certificatieschema worden herzien. SMK zal dat altijd tijdig bekendmaken, zodat supermarkten de correcte duurzaamheidsvergoeding hanteren.
Bij vragen of opmerkingen richten boeren en tuinders zich altijd eerst tot hun afnemer. Ook als het gaat om een afrekening of een wel/niet (volledig) ontvangen duurzaamheidsvergoeding is het zaak om eerst te rade te gaan bij de afnemer. Zijn het vragen die de afnemer niet kan beantwoorden dan kan men terecht bij SMK.
Bij de retail wordt gecontroleerd of de duurzaamheidsvergoeding is doorgevoerd. De controlerichtlijn wordt opgenomen in het Reglement Duurzaamheidsvergoeding. Voor gecertificeerde retailers wordt controle onderdeel van de Chain of Custody inspectie. Bij niet-gecertificeerde retailers vindt een aparte controle plaats op basis van het reglement Duurzaamheidsvergoeding.
De Duurzaamheidsvergoeding wordt betaald voor producten die daadwerkelijk zijn afgenomen. Afrekening van de duurzaamheidsvergoeding vindt dan achteraf plaats over een periode of per bestelling.
De duurzaamheidsvergoeding betreft slechts een klein percentage van de consumentenprijs. Supermarkten bepalen zelf hun marges. De ACM heeft beoordeeld dat de invoering van de regeling duurzaamheidsvergoeding geen noemenswaardig effect zal hebben op de consumentenprijzen.
Bepalen en vaststellen wat de vergoeding moet zijn en vanuit onafhankelijke rol het ontwikkelen en onderhouden van de regeling.
SMK
SMK committeert zich aan onafhankelijk en kwalitatief goed schemabeheer. SMK werkt volgens een zorgvuldig en transparant proces. Om het vertrouwen in de kwaliteit van de ontwikkeling en het beheer van schema’s te bevorderen, laat SMK ook zichzelf controleren. SMK is lid van de Vereniging van Schemabeheerders en voldoet aan de Nederlands Technische Afspraak / NTA 8813. Een externe beoordelaar controleert SMK elke twee jaar.